ATİNA Milliyet – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi (YDİK) 5. toplantısına katılmak üzere dün Yunanistan’ın başkenti Atina’ya gitti. Ziyaretinde Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç eşlik etti.
Resmi törenle karşılandı
Erdoğan Atina’da, Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu tarafından Cumhurbaşkanlığı Merkezi’nde resmi törenle karşılandı. Sakelaropulu ile görüşmesinin ardından ziyaretçi defterini imzalayan Erdoğan, yürüyerek Başbakanlık binasına geçti. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Başbakanlık önünde karşıladı ve iki lider tokalaşarak basına poz verdi.
İlk isimleriyle hitap
Görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenlenirken, iki liderin konuşmalarında “Değerli Kriakos” ve “Sevgili Tayyip” diyerek birbirlerine isimleriyle hitabı tercih etmeleri dikkat çekti. Erdoğan, konuşmasında özetle şunları söyledi:
YILDA BİR BULUŞMA: Yunanistan’ı son olarak 2017 yılında ziyaret etmiştim. Bu, 65 yıl aradan sonra Türkiye’den Yunanistan’a devlet başkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaretti. Konseyimizin 5. toplantısı vesilesiyle tekrar Atina’da bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Bir sonraki toplantı için bu kadar ara vermeyeceğimize ve kuruluş bildirgesinde ifade olunduğu üzere yılda en az bir kez bu buluşmayı gerçekleştirmenin her iki ülke için de hayırlı olacağını düşünüyorum.
DİYALOG KANALLARI AÇIK TUTULMALI: Cumhurbaşkanıyla ve Sayın Miçotakis ile faydalı görüşmeler yaptık. Üst düzey temasların devamı çerçevesinde aramızdaki diyalog kanallarının her seviyede açık tutulmasının önemini vurguladık.
TERÖRLE MÜCADELEDE İŞBİRLİĞİ: Sayın Başbakan ile terörle mücadele alanındaki işbirliğimizi nasıl geliştirebileceğimizi de ele aldık. Özellikle Lavrion kampının kapatılmasını memnuniyetle karşıladık. Yunanistan’da teröristlere barınma imkanı sağlayan benzeri kampların oluşmaması için dikkatli olunması gerektiğinin altını çizdim.
AZINLIKLAR VE KIBRIS: Yunanistan’daki Türk azınlığı ve ülkemizdeki Rum azınlığı, beşeri ve kültürel zenginliğimizin yapı taşlarıdır. Azınlıkların huzur ve refahının artması, ilişkilerimizi olumlu yönde etkileyecektir. Kıbrıs meselesinin adadaki gerçekler temelinde, adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması tüm bölgenin yararına olacaktır.
Yunan korumalarla hatıra fotoğrafı
Erdoğan, Atina ziyareti sırasında büyük ilgi gördü. Kritik ziyareti adeta bir basın ordusu izledi. Erdoğan, dönüş için uçağa bineceği sırada Yunan koruma ekibindeki görevliler, hatıra fotoğrafı çektirmek istediklerini ilettiler. Koruma ekibinin ricasını kırmayan Erdoğan, 15 görevli ile uçağın başında fotoğraf çekildi.
Barış ve istikrar vurgusu
Ziyarette Türkiye ve Yunanistan arasında “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi” imzalandı. Bildirgede tarafların hükümetler arasında yenilenen iş birliği iradesini tanıdığı, dostluk ve karşılıklı güven ortamında her iki toplumun yararı için ortaklaşa çalışmaya devam etme ihtiyacı vurgulandı. İyi komşuluk ilişkilerini geliştirmek amacıyla, her iki tarafın da birbirlerinin hukuki pozisyonlarına halel getirmeksizin dayanışma ruhunu geliştirecekleri kaydedildi. Olumlu atmosferi ve gündemi teşvik etmek amacıyla, her iki tarafın da sonuç odaklı bir yaklaşımla her düzeyde ziyaret teatisini teşvik edeceğinin altı çizilirken, tarafların ‘dostane ilişkileri, karşılıklı saygıyı, barış içinde bir arada yaşamayı ve anlayışı geliştirmeye ve aralarındaki her türlü anlaşmazlığı barışçıl yollarla ve uluslararası hukuka uygun olarak çözmeye kararlı olduğu’ belirtildi. Özellikle ihtilaflı durumlardan ve olası tırmanmadan kaçınılmasına vurgu yapılan bildirgede, ikili ilişkilerin başarılı bir şekilde yönetilmesi için her düzeyde etkili iletişim kanallarının ve mekanizmalarının önemine işaret edildi.
Bildirgeyle taraflar, ‘siyasi diyalog, pozitif gündem ve güven artırıcı önlemler’ olarak sıralanan 3 ana başlık üzerinde ‘devamlı, yapıcı ve anlamlı istişarelerde’ bulunma konusunda anlaşmaya vardı. Bildirgede ayrıca şu ifadelere yer verildi: “Taraflar, söz konusu Bildirge’nin lafzını ve ruhunu zayıflatacak, itibarsızlaştıracak veya bölgelerinde barış ve istikrarın muhafazasını tehlikeye atacak her türlü beyan, girişim veya eylemden sarfınazar etmeyi taahhüt ederler. Taraflar, aralarında ortaya çıkan herhangi bir anlaşmazlığı, doğrudan istişare yoluyla veya BM Şartı’nda öngörülen, ortaklaşa belirlenecek diğer yollarla dostane biçimde çözmek için gayret göstereceklerdir.”
Yunan adalarına vize muafiyeti
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, “Sınırdaş olan iki ülke yan yana ve beraber hareket etmek zorundadır. İkimiz de daha sakin sularda, güzel bir esintiyle ilerleyen geminin kaptanı olarak güzel bir gelecek yaratmak zorundayız” dedi. Miçotakis, son altı ayda Erdoğan ile üçüncü kez bir araya geldiklerine dikkat çekti. İsmet İnönü ile Venizelos arasında imzalanan işbirliği anlaşmasını hatırlatan Miçotakis, şunları kaydetti: “Venizelos ‘Biz size dostluk eli uzatıyoruz ve aramızdaki hasmane ilişkilerin sonuna vardığımıza inanıyoruz’ demişti. Onların bize bıraktığı miras bugün de ayakta. Lozan anlaşmasından 100 yıl sonra iyi komşuluk deklarasyonu imzaladık.” Miçotakis, vize meselesiyle ilgili “Türk öğrencilerle Avrupalı öğrenciler arasında daha yakın işbirliğinin sağlanması için vizeden muaf tutulma meselesini de ele aldık. Aynı zamanda Doğu Ege’de bütün yıl boyunca 7 günlük bir süreyle vizeden muaf tutularak Türk vatandaşlarının doğu Ege adalarına seyahat etme serbestisini ele aldık” diye konuştu. Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Sayın Dimitris Kairidis ise Türk vatandaşlarının yapılan anlaşma kapsamında bir hafta vizesiz ziyaret edilebileceği adaları Limni, Midilli, Sakız Adası, Samos, Leros, Kalymnos, İstanköy, Rodos, Simi ve Meis olarak açıkladı.
Sakelaropulu ile görüştü
Erdoğan Atina’da önce Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu ile görüştü. Görüşme öncesinde konuşan Erdoğan, 6 yıl aradan sonra Atina’da bulunmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi.
Sakelaropulu de “pozitif siyasi iradenin” önemine işaret ederek şu mesajları verdi:
“Bu yıl ülkelerimizde yaşanan trajediler gösterdi ki dayanışma hissi ve zor şartlarda destek, iki halkı birleştiren ortak özellik. Bu durum, ikili ilişkilerdeki işbirliğinin derinleştirilmesi, gerginlikleri bertaraf edecek iklimin oluşturulması ve karşılıklı siyasi irade için güçlü bir temel oluşturdu.”