Anadolu’da Türk hakimiyetinin nasıl kurulduğunu biliyor muydunuz? 1176 tarihinde Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu oldukça büyük bir savaş vermiştir. II. Kılıçarslan ve I. Manuel Komnenos arasında geçen bu savaşın Türklerin galibiyetiyle sonuçlanmasından sonra Anadolu’nun hakimiyeti Türklerin olmuştur. Bu sayede Anadolu’nun Türkleşmesinin de önü açılmıştır.
Tarih kitaplarında Türklerin ilk kez Malazgirt Savaşı ile Anadolu’ya yerleştiği yazmaktadır. 1176 tarihinde ise “Yurt Tutan Savaş” olarak da bilinen Miryokefalon Savaşı’nın zaferiyle Türkler Anadolu’da hakimiyet kurmuşlardır. Yazımızda ise Miryokefalon Savaşı’nın hikayesinden ve öneminden, hangi hükümdarların döneminde gerçekleştiğinden ve sonuçlarının neler olduğundan bahsediyoruz!
Türklerin Anadolu’da hakimiyet kurduğu Miryokefalon Savaşı’nın hikayesi:
Türkler Malazgirt Savaşı’nı kazandıktan sonra Anadolu’ya yerleşmeye başlamıştır. Bu yerleşme durumu kolay bir şekilde gerçekleşmemiştir. Türkler Anadolu’ya yerleştikleri zamanlardan itibaren Bizans İmparatorluğu ile mücadele etmişlerdir. Türkler ve Bizans İmparatorluğu arasındaki mücadelenin bir sonucu olarak Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuştur.
Anadolu Selçuklu Devleti, İznik merkez alınarak 1075 yılında Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından kurulduktan sonra Selçuklu Türkleri’nin politikalarına karşı Bizanslılar Haçlı Seferleri başlatmıştır. Haçlı Seferleri’nin amacı Anadolu’da Türklerin yayılmasının önüne geçmektir. Anadolu Selçuklu Devleti ise Haçlı Seferler ile mücadele sonrasında merkezini İznik’ten Konya’ya taşımıştır. II. Kılıçarslan döneminde 13 yıllık bir ateşkes antlaşması imzalansa da Anadolu Selçuklu Devleti’nin sınırlarının genişlemesinden tedirgin olan Bizans İmparatorluğu daha önceleri kazandığı toprakları kaybetmemek adına ateşkes antlaşmasını bozmuştur.
Bizans’ın İmparatoru Manuel Komnenos tüm imkanlarıyla 1176 yılında Selçuklu Devleti’ne karşı bir ordu oluşturarak harekete geçmiştir. Ancak Miryokefalon olarak bilinen Denizli veya Beyşehir tarafında olduğu tahmin edilen bölgede Anadolu Selçuklu Devleti tarafından büyük bir yenilgiye uğratılmıştır. Bu yenilgi sonrasında ise Bizans İmparatorluğu ve Anadolu Selçuklu Devleti tarihi önemli ölçüde değişmiştir.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin sınırları genişledi
Miryokefalon Savaşı öncesinde Anadolu Selçuklu Devleti’nin sınırları daha fazla genişlemeye başlaması savaşın nedenlerinden sadece biridir. Anadolu’da Türkler kalıcı bir hale gelmekle birlikte Türk birliğinin sağlamlaşması da sağlanmıştır. Bizans İmparatorluğu böyle bir durumu kabul etmek istememektedir. Anadolu’da oluşacak bir Türk hakimiyetinin varlığı Bizans İmparatorluğu tarafından tehdit olarak algılanmıştır.
Bizans İmparatorluğu’na karşı akınların sürmesi ve Bizans’ın Anadolu’da Türkleri istememesi bir diğer önemli bir nedendir. Topraklarını korumak ve Anadolu’da hakimiyet kurmak isteyen Bizans İmparatorluğu Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı harekete geçmiştir. Ancak Anadolu Selçuklu Devleti ve Bizans İmparatorluğu arasında 1176 yılında gerçekleşen bu savaşta Bizans’ın Anadolu’yu kurtarma hayalleri suya düşmüştür.
Anadolu’daki siyasi dengeleri değiştiren Miryokefalon Savaşı’nın sonuçları:
- Anadolu Selçuklu Devleti’nin zaferiyle sonuçlandı.
- Bizans İmparatorluğu Anadolu’ya hakim olma düşüncesinden uzaklaştı.
- Türklerin Anadolu’da kalıcı yerleşimi sağlandı.
- Anadolu’nun Türkleşmesi başladı.
- Bizans İmparatorluğu Türkler için tehlike olmaktan çıktı.
- Bizans İmparatorluğu saldırı yerine savunmaya geçti.
- Anadolu Selçuklu Devleti kültürel, sosyal, iktisadi açıdan gelişmeye başladı.
Türkler için dönüm noktası olarak nitelendirilen Miryokefalon Savaşı, Anadolu’daki siyasi dengenin Türklerin lehine olacak şekilde kurulmasını sağlamıştır. Bizans İmparatorluğu’nun Anadolu’ya hakim olma düşüncesinden uzaklaşmasına sebep olan bu zafer sonrasında Bizans, topraklarını korumaya yönelmiştir.
Bizans İmparatorluğu’nun saldırıdan savunmaya geçmesine sebep olan bu savaş sonrasında Türkler’in yeni yurdu Anadolu olmuştur. Hatta Türkler açısından “Yurt Tutan Savaş” olarak da adlandırılmıştır. Miryokefalon Zaferi sayesinde Anadolu Türkler için güvenli bir hale gelmiştir. Orta Asya’da oluşan Moğol tehlikesi sebebiyle o bölgeden göç den Türkmen boyları Anadolu’ya gelmiştir. Bu durum Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamıştır.
Avrupa kaynaklarında Anadolu ‘Türkiye’ olarak anılmaya başladı
Miryokefalon Savaşı sonucunda Bizans, Türkler için tehlike olmaktan çıkmıştır. Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan çıkarma hayalleri de suya düşmüştür. Anadolu Selçuklu Devleti’nin Batı yönünde ilerlemesini mümkün kılan bu savaş sonrasında devlet, iktisadi, sosyal ve kültürel açıdan da gelişmiştir.
Miryokefalon Savaşı sonucunda Anadolu’da güçlü bir Selçuklu hakimiyeti başlamakla birlikte Anadolu’nun Türkleştiği kesinleşmiştir. Tüm dünyaya ispat edilen bu durum sayesinde Anadolu, Avrupa kaynaklarında “Türkiye” adıyla anılmaya başlamıştır.
Anadolu Türk siyasi birliklerinin kurulmasına zemin hazırlayan bu olay Bizans’ın Türkler üzerine düzenlenen son askeri seferi olarak da bilinmektedir. Miryokefalon Savaşı sonuçlarından biri de Bizans İmparatorluğu ve Anadolu Selçuklu Devleti arasında imzalanan antlaşmaya göre Bizans İmparatorluğu vergi vermeye başlamıştır. Ayrıca Kütahya ve Eskişehir illeri iki devlet arasında sınır olarak kabul edilmiştir.
Türklerin lehine sonuçlanan savaşın önemine göz atalım
Miryokefalon Savaşı, Türklerin Anadolu’ya yerleşerek, bu bölgede hakimiyet kurmasını sağlaması yönünden önemlidir. Anadolu’da Selçuklu hakimiyetinin başlamasının yanı sıra Anadolu’nun Türkleşmesine de ön ayak olunmuştur. Bizans İmparatorluğu’nun Türkler için tehdit olarak görülmemesi de bu savaşın önemli yanlarından biridir.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin Batı yönünde ilerlemesinin önünü açan Miryokefalon Savaşı, Bizans İmparatorluğu’nun Anadolu’ya hakim olma düşüncesinden uzaklaşmasını sağlamıştır. Anadolu’nun büyük ölçüde kaderi belirlenmiştir.
Sonuç olarak Miryokefalon Savaşı Türklerin zafer elde ettiği ve Anadolu’nun kaderini değiştirdiği bir savaş olarak tarihe geçmiştir. Türk tarihi açısından oldukça önemli olan bu olay aynı zamanda Bizans İmparatorluğu’nun Anadolu’da üstünlüğü kalmamıştır. Avrupa kaynaklarında Anadolu’nun Türkiye olarak anılmasını sağlayan savaşın hikayesini, kimler arasında gerçekleştiğini, önemini ve sonuçlarını sizlerle paylaştık. Yorumlarınızı bekliyoruz!
Türk tarihini yakından etkileyen ve Selçuklu Devleti’nin resmen kurulmasına yol açan Dandanakan Savaşı’nın hikayesi ve önemine ulaşmak için tıklayabilirsiniz:
